vrijdag 25 augustus 2023

4. Hoe is het in Gods naam mogelijk dat...

 

Zeg nooit nooit. Net toen ik besloten had om een stapje terug te doen, zowel wat betreft de hoeveelheid tijd die ik doorbreng op mijn blog, als de onderwerpen op mijn blog, klepperde de brievenbus. Vrienden van ons, ook leden van de kerk, die op de hoogte zijn van mijn blog en waar ik mee bezig ben, hadden mij een tijdschrift toegestuurd. Weliswaar niet van onze kerk, maar gezien het onderwerp, het slavernijverleden, dachten ze wel dat ik hier belangstelling voor zou hebben. Gelijk was mijn voornemen weg om een stapje terug te doen.



Eén van de eerste dingen die ik zag toen ik begon te bladeren, was deze foto. Op de een of andere manier is deze foto mooi in zijn afschuw. In al zijn eenvoud geeft het weer waar mensen toe in staat zijn. 


De pothaak.

De 'pothaak' om de nek van slaven moest voorkomen dat ze het 
bos in konden vluchten of dat ze konden slapen,
anders dan zittend. 


Deze foto hoort bij het artikel "Een zwarte bladzij" dat onder andere ingaat op de rol van kerken. "De kerk heeft in het verleden in het tot stand komen en in stand houden van de slavernij een grote rol gespeeld...De kerk was betrokken bij slavernij. Als christenen hadden wij ons nooit mogen laten verleiden tot deze ontmenselijking...Slavernij werd door de meeste kerken lange tijd goedgepraat. Er werd systematisch de andere kant op gekeken, omdat er veel geld te verdienen was." Dit werd ook al gezegd in het inleidend artikel "Voorbij het wreed geweld": "Geld dat stom is, maakte recht wat krom is". Tijdens onze lezing in de Grote Kerk zei men het zo: "de koopman won het van de dominee". 

Dit artikel gaat niet alleen in op wat er in het verleden is gebeurd, maar staat ook stil te bij de doorwerking van dit verleden in het nu. "Onderzoek naar het verleden is ook belangrijk, want feiten maken iets duidelijk...De geschiedenis is lange tijd vanuit een koloniaal perspectief geschreven.". Om die reden heeft men de werkgroep Heilzame Verwerking Slavernijverleden  opgericht, omdat de "kerk er een grote rol in heeft gespeeld en de plaats is waar hier aandacht voor moet zijn. Het doel is dat we erkennen dat er racisme en discriminatie waren én zijn, dat mensen ook nu buitengesloten worden... Deze verandering moet van onderaf komen". 

Uiteindelijk is de boodschap van dit artikel dat "we allemaal verantwoordelijk zijn voor de doorwerking van dit slavernijverleden in het hier en nu. Vanuit dit feit mogen we ons allemaal verantwoordelijk voelen voor het hier en nu. Het besef waarom er zwarte mensen in onze steden wonen, dat ze onderdeel zijn van onze maatschappij, wordt steeds relevanter...Er is alledaags racisme, zwarte kinderen worden in een schoolkeuze te laag geadviseerd, zwarte kinderen staan bij sollicitaties op achterstand". Trouwens niet alleen zwarte kinderen staan op achterstand. Discriminatie op de arbeidsmarkt neemt alleen maar toe. 

In dit artikel heeft men het trouwens niet alleen over het slavernijverleden en haar doorwerking in het nu. Men heeft het ook over dat "uitbuiting zich telkens weer herhaalt uit hebzucht door het kwaad. Wat gebeurt er met kinderen die bakstenen sjouwen in India, in fabrieken in China en Pakistan, waar kinderen dag in dag uit werken zonder goede arbeidsomstandigheden? Moderne slavernij.

De volgende schriftuurtekst uit dit artikel mag uiteraard ook niet ontbreken, al heb ik hem volgens mij zelf ook al eerder aangehaald:

"Er is geen Jood of Griek, 
geen slaaf of vrij, 
geen man of vrouw, 
want jullie zijn één in Christus." 

In het verleden had men zelfs een slavenbijbel "waarin alle teksten verwijderd waren die over vrijheid van mensen en gelijkwaardigheid gingen. Zo ver zijn christenen gegaan!" 

Tot slot, al denk ik nu ondertussen al aan mijn volgende logje, nog dit uit het artikel: "Wij christenen hebben taal, symbolieken en rituelen die de harde taal die polarisatie veroorzaakt kan vervangen". Hierbij denk ik aan een eerder blogje van mij dat ging over polarisatie. Maar ook aan de toespraak "Vredestichters gezocht" die we komende zondag in onze vrouwenorganisatie gaan bespreken.