Mijn reis begint ook met een verhaal

Een tijdje terug werd mij, tijdens een fietstochtje met leden van de kerk, de vraag gesteld of ik ooit te maken had gehad met discriminatie. Voor ik het in de gaten had zei ik "ja, in de kerk". Dat was een verrassend antwoord, die zij en zeker ik ook niet zag aankomen. 

In de loop der jaren heb ik de nodige blogjes geschreven over allerlei onderwerpen, zowel op dit blog als op andere blogs, terwijl ik niet eens een schrijfster ben, eerder een deler van. In mijn hoofd weet ik wat ik wil zeggen, maar het op papier krijgen is toch van een geheel andere orde. Zeker als het onderwerp, zoals nu, heel dicht bij je eigen hart ligt, en waar je in kleine kring tot nu toe wel over hebt gesproken, maar niet direct in het openbaar, zoals nu op mijn blog en in het verlengde daarvan, de kerk.

Dit blogje heeft als titel "Mijn reis begint ook met een verhaal". Het is een variatie op "De reis begint met het vertellen van je verhaal" en kan niet los gezien worden van Mpho Tutu en de lezing van haar die ik onlangs heb bijgewoond. Tijdens deze lezing vertelde ze dat je verhaal vertellen een onderdeel is, eigenlijk de eerste stap, naar genezing. Ook kan die zin van mij niet los gezien worden van een andere lezing die ik heb bijgewoond, "Slavernij en de kerk, waar hebben we het nu eigenlijk over?" In hoeverre ik genezing nodig heb weet ik niet, maar wel werd ik mij er meer en meer van bewust dat hierover praten, net als in de maatschappij, ook in de kerk, nog niet zo eenvoudig was en is. En dat er zeker van een wit perspectief gesproken kan worden. 

Mijn verhaal begint bij mijn vader en moeder. Door mijn vader heb ik een link met een verleden van slavernij. De komende tijd zal aan dit verleden van slavernij, dit gebeurt trouwens nu ook al volop in de media, zeer zeker nog meer aandacht aan worden gegeven vanwege het Herdenkingsjaar Slavernij. Dus voor nu kan ik, wat betreft die kant van mijn familie, kort zijn. Maar via mijn moeder, die wit is, eeuwen stevig geworteld in Friese bodem, heb ik ook een link met het slavernij verleden. Althans zo voelt het voor mij, en dat heeft alles te maken met dat wij, in de jaren zestig, lid werden van De Kerk van Jezus Christus van de Heiligen der Laatste Dagen.

Als kleuter

Het zijn niet alleen de Protestante kerken die een besmet verleden hebben, mijn Kerk heeft ook een besmet verleden. In de dagen van Joseph Smith waren er zwarte priesterschapdragers,  maar met Brigham Young veranderde dit. Een priesterschapdrager is een man die bepaalde taken in de kerk kan verrichten. De Kerk heeft over deze periode een verhandeling geschreven "Ras en priesterschap". In deze verhandeling staat onder andere het volgende: "Er is geen betrouwbaar bewijs dat het priesterschap aan zwarte mannen werd onthouden zolang Joseph Smith leefde. Dat Brigham Young in 1852 officieel verklaarde dat zwarte mannen van Afrikaanse afkomst niet langer tot priester geordend konden worden. En dat na de dood van Brigham Young opeenvolgende presidenten van de kerk de tempelbegiftiging en het tempelhuwelijk voor zwarten niet toe stonden. En dat in de loop der jaren zowel kerkleiders en leden gespeculeerd hebben over de reden voor deze beperking op het priesterschap en de tempel". 

Interessant is, nog even los van het woord gespeculeerd, dat in deze verhandeling ook gezegd wordt dat "geen enkele van deze theorieën echter officiële leer van de kerk is". President Holland zei hierover: "Hoe goedbedoeld de verklaringen ook waren, ik denk dat ze bijna allemaal ondeugdelijk en/of fout zijn. We weten gewoon niet waarom dat gebruik bestond". Met gebruik wordt de beperking op het priesterschap en de tempel bedoeld. Maar ondertussen ben ik wel opgegroeid met deze verklaringen. Als kind heb ik dit in eerste instantie niet zo gevoeld. Dit gevoel kwam pas later. Nog weer later begon ik te beseffen hoe doordrenkt mijn denken eigenlijk was door dit verleden. Wie zei ook al weer dat slavernij, ik heb het nu over haar gedachtengoed, iets is van een ver verleden? Zo voelde het voor mij absoluut niet, want ik moest opnieuw mijn weg vinden in mijn Schriften, ze te leren lezen los van de oude context.

In wezen zit ik nog steeds in dat proces. En ik ben niet de enige. Hierbij denk ik bijvoorbeeld alleen maar aan Brad Wilcox, die vorig jaar nog zijn excuses maakte wat betreft dit onderwerp. Het feit dat dit kon gebeuren zegt wel iets, al heb ik zelf geen moment getwijfeld aan zijn goede intenties. Uit eigen ervaring weet ik dat het niet mee valt om de bril van het witte perspectief af te zetten. Ook in de kerk. 

Door mijn ouders sta ik met twee voeten in de slavernij. Het 'witte' voetje bepaalde voor een groot deel mijn leven. Het 'zwarte' voetje maakt, zorgt ervoor, gezien mijn gebrek aan kennis, dat ik aan het begin sta van mijn reis. Maar nu al, ondanks het feit dat ik nog maar een beginneling ben, is mijn wereld al groter en rijker geworden. Ik hoop nog een heleboel pagina's aan mijn verhaal te kunnen toevoegen.