De impact van woorden

Na mijn rondwandeling in Sittard, en daar de nodige foto's van te hebben gemaakt, dacht ik heerlijk onderuit te kunnen gaan met een tijdschrift. Mijn stoel zo gedraaid dat ik al lezend zo tussendoor naar het landschap en het snel voorbij stromende water kon kijken. Even niets, en al helemaal niet nog meer foto's. Tot ik al lezende het volgende artikel tegen kwam. 

De afgelopen tijd meer bezig geweest met 'kerk en slavernij en alles daarom heen' waardoor een aantal andere 'onderwerpen' op mijn blogplankje zijn blijven liggen, zoals mijn rondwandeling in Sittard. Niet alleen Sittard, maar ook dit onderwerp "Waarom het uitmaakt hoe woke je iets zegt". 

Wanneer je bedenkt dat als er over anderen, zij die niet 'blank' zijn, wordt gesproken als geel, rood, zwart en bruin, waarom dan niet over zij die blank zijn als wit. Tenminste als je uitgaat van een multi gekleurde samenleving waar mensen allemaal deel uitmaken van één en dezelfde kleurenkaart. Dat dit gevoelig ligt blijkt uit dit artikel "Blank of wit: een taalstrijd met een politieke ondertoon" naar aanleiding van het feit dat de NOS heeft aangegeven liever "voortaan het woord wit te gebruiken in berichten, omdat blank in tegenstelling tot zwart een positieve connotatie heeft."

Een tijdje geleden zijn wij naar de tentoonstelling "Koloniaal verleden Dordrecht" in het Augustijnenhof geweest. Daar een aantal foto's gemaakt. Hieronder één van de foto's die ik toen heb gemaakt, met daaronder de tekst van deze afbeelding.

De impact van woorden.

"Naast dat wij taal gebruiken om te communiceren, vormt het ook onze waarneming en constructie van de realiteit. Door maatschappelijke ontwikkelingen is taal altijd in verandering. Zo zit er ook een koloniale erfenis in taal, omdat er in deze periode diverse woorden zijn ontstaan vanuit een racistische beeldvorming en vandaag de dag nog gebruikt worden. Door bewustwording over deze erfenis worden bepaalde woorden niet langer gebruikt en worden er nieuwe woorden toegevoegd in onze taal. Het niet langer gebruiken van woorden gaat dus niet over het wijzigen en wissen van geschiedenis, maar over het creëren van ruimte voor meerstemmigheid en erkenning.

In 2019 besloot het Amsterdam Museum de term 'Gouden Eeuw' niet meer te gebruiken. De term 'Gouden Eeuw' draagt eraan bij dat de 17e eeuw enkel vanuit het perspectief van witte machtshebbers wordt gezien. Een periode van mensenhandel en slavernij wordt neergezet als perioden van nationale trots.

Ook woorden als 'ontdekking' en 'ontdekkingsreizen' hebben dezelfde lading. Bij het woord 'ontdekken' ligt de focus op avontuur en niet op de onderdrukking van oorspronkelijke inwoners. Het impliceert dat er voor de komst van de Europeanen geen samenlevingen waren met een eigen sociale en culturele structuur. De geschiedenis van Azië, Afrika, Amerika en Australië begon niet pas met de komst van Europeanen.  

Een andere ontwikkeling is het niet langer gebruiken van de woorden 'slaaf', 'slaven' en 'slavenhandel'. Dit reduceert mensen tot eigendom. Het erkent daarmee iemands menselijkheid niet. Het was geen eigen keuze en werd met dwang en geweld opgelegd. Daarom is het de standaard om tot slaaf gemaakte mensen en mensenhandel te gebruiken. 

Meer weten over koloniaal taalgebruik, raadpleeg dan de publicatie Words Matter van het Tropenmuseum waarin diverse woorden opgenomen zijn met context en alternatieven."

Tekst "De impact van woorden": Koloniaal Verleden Dordrecht  Afbeeldingen tijdschrift: Psychologie Magazine.