In de corona periode hebben wij ons eigen eiland, het eiland van Dordrecht, verkent. Iedere
keer schoven wij een stukje op. Toen van lieverlee de wereld beetje bij beetje meer open ging werd ons verkenningsgebied groter en schoot ongemerkt het verkennen van Dordrecht, zoals in de corona periode, erbij in. Zie de foto's van vandaag, ze hebben allemaal op de een of andere manier iets te maken met water, als een soort vervolg hierop.
We hebben een aantal havens gefotografeerd. Dat we niet alle havens hebben gefotografeerd wist ik, omdat we alleen in de binnenstad zijn geweest. Dat het slecht een handjevol havens bleek te zijn kwam ik later achter, toen ik mij afvroeg hoeveel havens Dordrecht nu echt heeft. Het bleken 36 binnenhavens te zijn. Wat ze daar precies mee bedoelen, geen idee. Want als ik denk aan een binnenhaven dan denk ik automatisch ook aan een buitenhaven. Wat voor havens het ook zijn, ik had er geen idee van dat het er zoveel waren. Zo zie je maar hoe slecht je je eigen stad kent.
In nog een ander opzicht bleek ik mijn eigen stad slecht te kennen. "Dordrecht was namelijk de derde suikerstad van Holland en de geschiedenis van de stad is daarmee onlosmakelijk verbonden met kolonialisme, slavernij en mensenhandel". Dat Dordrecht de derde suikerstad van Holland kon worden heeft alles te maken met haar ligging aan het water. Zeg je water, en je wil van de ene kant naar de ander kant, ook in de stad zelf, dan kun je niet om een brug heen. In dit geval een brug die open, of is het nu dicht, stond. Rechts zie je Papendrecht en links Zwijndrecht.
Dit is het uitzicht, wanneer je je omdraait richting de haven.
Terwijl wij stonden te wachten, viel mijn oog op deze steentjes die Stolpersteine worden genoemd. Struikelstenen. Ik sta nu in de Boomstraat, en wat nu mijn uitzicht is, was eens het uitzicht van familie De Heer, die in de Tweede Wereldoorlog zijn weggevoerd en in een concentratiekamp vermoord omdat ze jood waren. Mozes Cohen de Heer, geboren in 1863, vermoord 15 december 1942 in Auschwitz. Rosalie Cohen de Heer, geboren 1901, vermoord 19 november 1942, Auschwitz. Grietje Cohen de Heer, geboren 1899, vermoord 19 november 1899, Auschwitz. "Degenen die er niet in slagen om van de geschiedenis te leren, zijn gedoemd deze te herhalen."
Vervolgens zijn we doorgereden naar de omgeving van de Kuipershaven en de Nieuwe Haven, waar een aantal panden zijn die gelinkt kunnen worden aan het slavernijverleden van Dordrecht.
Op weg naar de volgende haven moesten we, opnieuw, wachten voor een brug. Stil staan, al dan niet gedwongen, kan soms maken dat je dingen ziet die je anders misschien niet zou zien, zoals de tekst op deze ton.
Hier zijn we in de omgeving van de Korte Engelenburgerkade met niet te missen op de achtergrond de Grote Kerk, met ook daar sporen van het slavernijverleden.
Met een prachtige doorkijk naar Zwijndrecht.
En ja, opnieuw weer een brug en wel een heel speciale brug. Hij werd namelijk met de hand bedient.
Even kwijt waar dit was. In ieder geval in één van de havens. En de schepen die hier lagen waren meer dan groot.
Daarna zijn we doorgereden richting de Grote Kerk, waar we onderweg er naar toe gestopt zijn om deze foto te maken. Dordrecht heeft een slavernijverleden. Los daarvan is het gewoon een prachtige oude stad die de moeite waard is om te bezichtigen. Ook vanaf het water 'fluisterstil'.
Uiteindelijk zijn we geëindigd midden in de binnenstad, bij het stadhuis, wat op het eerste gezicht een vreemde plek is om onze 'haventrip' te eindigen, wat niet zo is. Want in het boekje 'Verhalen van Dordrecht, Slavernijverleden Dordrecht' las ik onder andere dat "door het bestuur van Dordrecht gunstige voorwaarden werden gecreëerd voor suikerraffinadeurs en de handel in andere koloniale waren."
Op de foto van het Stadhuis zie je een trappetje dat naar het water leidt. Wanneer je dat doet, kom je hier uit. Je zou zo met laarzen aan het water in kunnen stappen, zo ondiep is het daar waar het donker groen is. Eigenlijk ben ik best benieuwd waar je dan uit zou komen. Niet dat ik de behoefte heb om dat te ontdekken. Het op papier weten is voor mij genoeg.
Uitspraak: Degenen die er niet in slagen...., Winston Churchill
